Dünyanın en yaşlı mozaiği bulundu

Yozgat'ın Sorgun ilçesine bağlı Büyük Taşlık köyünde gerçekleştirilen Uşaklı Höyük kazılarında 3 bin 500 yıllık mozaiğe ulaşıldı. Yozgat Kültür ve Turizm Müdürü Hüseyin Çiftçi, "Yapılan bilimsel çalışmalarda, bulunan mozaiğin dünya tarihinde ilk Mozaik olduğu belirlenmiştir. İlk mozaik olması mozaiğin yapısından da görülmektedir çünkü çok ilkel yapıdadır. Burayı turizme kazandırmayı planlıyoruz" dedi.

DÜNYA TARİHİNDEKİ EN ESKİ MOZAİK

Yozgat'ta 2008 yılında yüzey araştırmaları 2012'de de kazı çalışmaları başlayan Uşaklı Höyük'te 3x7 metre ebadında 3 bin 147 taştan oluşan mozaik bulundu.

Kazı alanında inceleme yapan Yozgat Kültür ve Turizm Müdürü Hüseyin Çiftçi, gazetecilere, Uşaklı Höyük'teki kazı çalışmalarının Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, İtalya Pisa Üniversitesi ile Bozok Üniversitesi tarafından ortaklaşa yürütüldüğü bilgisini verdi.

Çiftçi, kazı çalışmalarında 3 bin 500 yıllık bir mozaik bulunduğunu belirterek, "Yapılan bilimsel çalışmalarda, bulunan mozaiğin dünya tarihinde ilk mozaik olduğu belirlenmiştir. İlk mozaik olması mozaiğin yapısından da görülmektedir çünkü çok ilkel yapıdadır. Burayı turizme kazandırmayı planlıyoruz." dedi.

"YUNANİSTAN’DA DA BENZERLERİ VARDI"

Pisa Üniversitesi öğretim üyesi ve kazı başkanı Doç. Dr. Anacleto D'agostino da buldukları mozaiğin milattan önce 1500 yıllarına ait olduğunu belirtti.

Mozaiğin dünyanın en eskisi olduğunu vurgulayan D'agostino, "Hitit dönemine ait yapıyı birleştiriyor. Yunanistan'da benzer mozaikleri biliyoruz fakat buradaki mozaiğin oradakinden eski olduğunu düşünüyoruz." diye konuştu.

EN ESKİSİ 2800 YILLIKTI

Mozaik taş, metal, cam, çini ya da deniz kabuğundan,  kenar uzunluğu yaklaşık 1 cm olan, harç ya da yapıştırıcı bir malzeme sürülmüş duvar ya da döşeme zemini üstüne bir desen oluşturacak şekilde yapılan yüzey bezemesidir. Mozaiği meydana getiren tek tek taşlara tessera ismi veriliyor. Mozaik sanatçısının malzemesi kısıtlı olması sebebi ile renk çeşidi de kısıtlıdır. Resme göre ışık-gölge karşıtlıklarını aktarma açısından da sınırlı kalır.

Bilinen en erken tarihli mozaik MÖ 8. yüzyıldan kalmadır ve çakıl taşlarından yapılmıştır.

Yunanistan’da MÖ 5. yüzyılda siyah, beyaz ve grinin tonlarındaki çakıl taşlarıyla zeminler kaplanıyor ve yol döşemeleri yapılıyordu. MÖ 4. yüzyılda ise kırmızı ve yeşile boyanmış çakıl taşları kullanılmaya başlandı.

ROMA VE BİZANS KÜLTÜRÜNDE YAYGINDI

Romalılar konutlarının yer döşemelerinde yaygın olarak mozaik kullandılar. İtalya’da Pompei, Herculaneum, Ostia’da, Napoli Ulusal Arkeoloji Müzesi’nde, Bizans mozaik sanatının en üstün örnekleri Ravenna’da görülebilir. Roma kültüründe, zenginlerin şehrin yüksek kesimlerinde, gösterişli villalarda oturmaları bir gelenektir. Villalar çağı da denebilecek bu dönem, mozaik sanatına olan rağbetin arttığı dönemdir. Çünkü mozaiksiz bir villa düşünmek mümkün değildir. Sıcak yaz aylarında, villalarda oda tabanını ıslatarak serinlemek en geçerli yoldur. Çare, sert ve çamurlaşmayacak bir yüzeydir.

Tarihte bilinen en eski cam eşyalar MÖ yaklaşık 15. yüzyılda Mısır’da üretilmiş vazolardır. MÖ 1. yüzyılda ise Suriyeli cam ustaları üfleme yöntemini buldu. Mozaikte cam Helenistik Dönemde (MÖ 323-MÖ 146/30) kullanılmaya başladı ve bütün Bizans Dönemi boyunca bu tekniğin en önemli malzemesi oldu. Ama kullanılan camın ışığı yansıtma özelliği nedeniyle resimde elde edilemeyen bir parlaklığa erişti. Cam her renkte yapılabildiği için mozaikte renk kısıtı bitti.