Türkiye, Afganistan'dan neden çekiliyor?

Türkiye'nin 20 yıl sonra Afganistan'dan çekilme sürecini başlatması, iç siyasetin yanı sıra kaumoyunda da gündemi meşgul ediyor. Bu kapsamda birçok vatandaş da Türk askerinin neden çekildiği sorusuna yanıt arıyor.

Nothaber'de yayımlanan Not Defteri programında Erem Şentürk'ün konuğu olan tarihçi yazar Murat Özer, konuya ilişkin önemli bilgiler verdi. Özer, Türkiye'nin bölgedeki askerlerini sona eren NATO misyonu çerçevesinde çektiğini ancak bunun Türkiye'nin Afganistan'dan tamamen çekileceği anlamını taşımayacağnı söyledi.

İşte Şentürk ve Özer'in söyleşisinden notlar:

Murat Özer: "Biz Afganistan’dan çekilmiyoruz. Öncelikle onun adını koyalım. Afganistan’a biz 2001’de NATO görevinde barış gücü olarak gittik. NATO’nun oradaki varlığının komutasında uzun bir süre Türkiye idare etti. Türkiye hiçbir muhalif güç olarak bölgede bulunmadı. Bu sebeple de hiçbir çalışmaya girmedi. Bundan dolayı da hiç şehit vermeden Türkiye’ye 20 yıl sonra geri dönüyor. Ne için geri dönüyor; çünkü Taliban dedi ki 'Biz Amerika'yla NATO meselesi üzerine anlaştık. NATO üyeleri, yani yaklaşık 46 ülke orada görev yaptı. Bu NATO ülkelerinin, yani işgal gücü NATO olduğu için biz NATO’nun çekilmesi üzerine anlaşmamızı gerçekleştirdik. Türkiye’de NATO bünyesinde görev yaptığı için Türk askerlerine çekilme kararı verdi."

Erem Şentürk: "Buranın altını çizmek zorundayız. Çok önemli bir ayrıntıyı bu meselenin aslının ne olduğuna dair bilgi paylaşıyorsunuz bizimle Murat Özer… Diyorsunuz ki bakın oradan çekilen aslında Türk askeri değil. İSAF Nato’nun Afganistan görev gücünün görevi bitmiş oluyor ve geri geliyor. Türkiye’nin oraya gidişi de NATO’nun bir parçası olduğu için de doğal olarak NATO’nun bir parçası olarak çıkıyor. Konu Türk askeri gelsin gitsin değil. Konunun ana başlığı burada NATO gitsin. Doğru m?"

Murat Özer: "Evet aynen böyle."

Erem Şentürk: "Yani yarın başka bir sebeple yardım, destek, eğitim için başka bir sebeple NATO’dan bağımsız olarak tek başına Türkiye belki yarın oraya gidebilir mi? Murat Özer: Gidecek zaten. Yani Türkiye’nin Afganistan’da bulunma gerekçesi, Libya’da bulunma gerekçesi gibi değil. Hatırlayacak olursak Libya hükümeti, kendisine yönelik Hafter terörünün engellenebilmesi maksadıyla Trablus’un, yani başkentin korunması için Türkiye’den yardım talebinde bulunmuştu; ki Libya’daki yönetim meşru olan bir yönetimdi. Ve biz de meşru olan yönetimi desteklemek üzere gittik. Afganistan’da yeni kurulacak hükümet bir süre sonra meşrutiyetini ortaya koyacak."

Erem Şentürk: "Çok önemli bir şeyin altını çizdiniz."

Murat Özer: "Ama biz Afganistan’a giderken, Afganistan’da bir meşru yönetim yoktu. NATO’nun görev gücü paydaşı olarak orada bulunmaya gittik. Ve orada bir süre sonra NATO nun gözetiminde daha doğrusu ABD hükümetinin gözetiminde bir hükümet kuruldu. Ancak o hükümet 20 yıl içerisinde Afganistan’da vaad ettiği şeyleri gerçekleştirememiş. Ve daha da kötüye götürmüş olduğu için Afganistan yıkıldı. Yani 20 yıldır Afganistan’da bir hükümet olmadığı için ve devlet 20 yıldır tesis edilemediği için yıkıldı."