Doğal gaz kaçaklarına teknolojik önlem: Robotik Göz
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsü'nce 4 yıllık çalışmanın sonucunda geliştirilen 'boru içi denetleme robotu' doğal gaz hattı borularındaki gaz kaçaklarını tespit edebilecek.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, hatlardaki doğal gaz kaçakları, TÜBİTAK RUTE'nin 4 yıllık çalışma sonucunda geliştirdiği robot ile tespit edilecek. Kısa ismi 'Robot Göz' olan akıllı robot, üzerine konuşlanan 900 sensör sayesinde doğal gaz hattı borularındaki gaz kaçaklarını tespit edebilecek. TÜBİTAK RUTE’nin İGDAŞ için geliştirdiği, Türk mühendislerin imzasını taşıyan 'Robot Göz', boru içerisindeki 2,5 kilometrelik kablosuz haberleşme testini başarıyla tamamladı.
KARMAŞIK HATLARDA HAREKET EDEBİLECEK
'Robot Göz'ün 9 modülden oluştuğunu kaydeden Yavaşoğlu, "Yılansı bir yapısı var. Yönelme, dönme hareketleri yapabiliyor ve karmaşık şehir boru hatlarında bu yapısı sayesinde rahatlıkla hareket edebiliyor. Kamera modüllerinde lazerlerimiz var. Çember şeklinde lazer yansıtıyoruz. Bu lazerin değişimini inceleyerek borularda deformasyon var mı bunları tespit etmiş oluyoruz. Bu zor bir robot projesi; çünkü içerisinde 247 elektronik kart var, 3 mikro bilgisayar var. Bu projenin en zor taraflarından bir tanesi de çalışacağı ortamın çok zorlu olması. Akış varken robotun operasyon yapması gerekiyor. Akışa karşı hareket edebilecek 30 bara kadar basınç altında çalışacak robotik sistem geliştirmeniz gerekiyor. Bunun yerli mühendisler tarafından geliştirilmiş olması gurur verici. 20'nin üzerinde Türk mühendis bu projede çalışıyor. En kısa zamanda robotumuzu canlı hatta kullanmak için çalışmalara devam ediyoruz" diye konuştu.
“BENZERİ SADECE ABD'DE VAR”
TÜBİTAK RUTE Müdürü Dr. Mehmet Ali Çimen, proje fikrinin 2017 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin iştiraki olan İGDAŞ tarafından kendilerine getirildiğini söyleyerek robotun, İGDAŞ’ın 12 ve 16 inch’lik 545 kilometre uzunluğundaki hattında denetim yapacağını bildirdi. Bu teknolojinin benzerinin sadece ABD’de olduğunu vurgulayan Çimen, "Normalde bunları kiralıyorsunuz ve kilometre başına ücret ödüyorsunuz. Şu anda biz bu teknolojiye sahip olarak dışa bağlılığı ortadan kaldırmış oluyoruz. Bunun ötesinde hem bölgemize hem de dünyaya bu robotu kiralama yoluyla hizmet verebilir hale geliyoruz" dedi. RUTE Müdürü Çimen, Türkiye’de sivil bir sektörde bu gelişmelerin yaşanıyor olmasının kendileri açısında gurur verici olduğunu belirterek, "Robotumuz aynı zamanda haritalama yapabiliyor. Gittiği borunun içerisinde nereden geçtiğini söyleyebiliyoruz. Deprem anında boruların depremden sonra kullanılıp kullanılamayacağını yer değiştirip değiştiremediğini de bu robotla öğrenebileceğiz" diye konuştu.